Güneş enerjisinden elektrik üretmek ve bu enerjiyi tüketim ihtiyacı için kullanmak bir şeydir; bir fotovoltaik sistemden, elektrik ve ısı enerjisi depolama sisteminden ve ek güç kaynaklarından gelen enerji çıktısını verimli bir şekilde birleştirmek ve bu enerjiyi günün her saati istenilen şekilde organize edebilmek ise başka bir şeydir. Solar inverterlerde Multi-Flow olarak adlandırılan ve çok yönlü enerji akış teknolojisi olarak adlandırabileceğimiz fonksiyon bu noktada devreye girerek, maksimum öz tüketim oranının sağlanması ve enerji depolama sisteminin optimum kullanımı için akıllı enerji kontrolü sağlamaktadır.
Çoklu Akış Teknolojisinin Avantajları
Şebeke bağlantılı geleneksel solar inverterler, bir seferde veya devre akımının oluşturulduğu T birim periyot zaman diliminde yalnızca bir enerji akışına izin verir ve bu enerji akışı da fotovoltaik panellerden üretilen akımın direk olarak tüketim noktası ve/veya şebeke noktasına aktarılmasını sağlar. Bu durum, panellerden üretilen elektriğin anında kullanılması gerektiği, dolayısıyla bu enerjinin en iyi şekilde kullanılmadığı anlamına gelir. Piyasada ”Hybrid” özelliğe sahip olarak sunulan solar inverterler ise farklı kaynaklardan oluşturulan enerji akışlarını paralel ve her yönden kontrol etme özelliğine sahiptir. Bunun avantajlarını aşağıdaki gibi sayabiliriz:
✔️ Üretilen fazla enerjinin kaybedilmiyor oluşu; batarya ve ısı depolamaya dönüşebilmesi
✔️ Mevcut PV sisteme harici DC ve AC kaynakların entegre edilebilmesi
✔️ Bataryada depolanan enerjinin şarj/deşarj kontrolü ile maksimum verimlilik sağlanması
✔️ Elektrik kesintisinde enerji ihtiyacının sağlanmaya devam etmesi
Bu teknolojiye sahip Hybrid inverterler, fotovoltaik panellerden üretilen enerji ile yükleri besler ve aynı zamanda bataryayı şarj edebilir. Üretilen enerji hala fazla ise, şebekeye beslenebilir. Şebekeden bağımsız (off-grid) inverterler, bağlı tüketim kapasitesini güneş ve batarya enerjisi ile karşılamak zorundadır. Şebekeye bağlı geleneksel veya depolama destekleyen hybrid inverterlerde ise şebeke backup görevini görür ve tüketim ihtiyacı için güneş ve/veya batarya yetersiz kaldığında, inverterler otomatikman kalan enerji ihtiyacını şebekeden karşılar. Böylece off-grid sistemlerin aksine, enerji besleme fonksiyonu kesilmeksizin devam eder. Elbette ki on-grid topolojiye sahip olduklarından, off-grid inverterin daimi olarak şebekeden bağımsız çalışabilme avantajını elinde barındırmazlar.
Hybrid inverterlerde çoklu akış teknolojisi, batarya kullanımına izin vererek daha az şebeke kullanımını, dolayısıyla daha düşük maliyet ve daha yüksek tasarruf elde edilmesini sağlar. Şebekeden çekilecek enerji talebini azaltarak şebeke kalitesinin iyileştirilmesinde de aktif rol oynar.
Elektrik kesintilerinde Hybrid inverterler fotovoltaik panellerden ve bataryadan enerji sağlamaya devam eder. (Fronius ‘da acil güç modu) AC şarj işlevi, bataryanın her zaman belirli bir min şarj düzeyini korumasını sağlar ve elektrik kesintisinde bu rezerv enerji kullanılır. Yedek güç modunda da fotovoltaik paneller bataryayı şarj edebilir.
Geleneksel mevcut bir PV sisteme, Hybrid inverter ve depolama sistemi akuple edilerek çok yönlü enerji akışı mümkün hale getirilebilir. Burada geleneksel inverter, AC şarj işlevi aracılığıyla tüketimin ve bataryanın da beslenmesine katkıda bulunur. Batarya grubu aynı zamanda şebekeden de şarj edilebilme özelliğindedir.
Elektrik tedarik firmaları, müşterilerine zamana bağlı elektrik tarifelerine göre enerji sağlamakta. Batarya grubunun zamansal şarj/deşarj kontrolü ile, sistem sahiplerinin depolama ünitesini düşük tarifeli zaman diliminde şebekeden şarj etmesi, yüksek tarifeli zaman diliminde ise haneyi batarya ile beslemesi mümkün hale gelerek ekstra tasarruf sağlanabilir.
Çoklu akış teknolojisi sayesinde mevcut PV sistemde hem AC birleştirme (ekstra solar inverter eklentisi) hem de DC birleştirme (ekstra batarya grubu, fotovoltaik modül eklentisi) mümkün hale gelerek, tüm tüketim ihtiyacının maksimum düzeyde şebekeye bağlı kalmadan karşılanması sağlanır.
Basit bir tabirle özetlemek gerekirse, bahsedilen tüm bu özellik ve fonksiyonları mümkün hale getiren çok yönlü enerji akışının kontrolü aslında Hybrid inverterlere ismini vermektedir; enerji depolama destekleyebilirler, elektrik kesintisinde de tüketim noktasını besleyebilirler; enerjinin DC den AC ye, AC den DC ye ve DC den DC ye geçişini aynı anda kontrol edebilirler ve bu can alıcı noktalarda geleneksel solar inverterlerden ayrılırlar.
Fronius ise, Symo Hybrid veya yeni nesil GEN24 Plus solar inverterler Multi-Flow teknolojisini kullanıcısına sunmaktadır.